===== 4 İncil =====

LUKA İNCİLİ

Dört İncil�den biridir. Yazarı Luka, Antakyalı Yahudi olmayan bir aileden gelir. Luka�nın kaynakları hem yazılı kaynaklardır hem de İsa ile birlikte bulunmuş olanların sözlü şahitliğidir. Antakya'daki bir çok Hıristiyanın sözleri Onun için belirleyici olmuştur.

Luka�nın yazdığı İncil, daha çok Yahudi kökenli olmayan Hıristiyanlar içindir. Bunun için inananları cezbedecek öykülere yer vermiştir. Hıristiyan görüşüne göre, Luka ve diğer İncil yazarları, bu metinleri kaleme alırlarken, Kutsal Ruh�dan ilham almışlardır. Bu İncillerin kıymeti de buradan kaynaklanır.

MATTA İNCİLİ

Bu İncili havari Matta�nın yazdığı düşünülmektedir. Matta aslında bir vergi memurudur ve İsa�nın ilk havarilerinden biridir. Matta İncilinin 65 yılları dolaylarında yazıldığı sanılmaktadır. Önce Aramice yazılmıştır ve sonra Yunanca�ya tercüme edilmiştir.

Matta İncili'nin en büyük özelliği sık sık Tevrat�a göndermeler yapması, onu kendisine kaynak olarak göstermesi, ona karşı haklı olma çabası içinde olması ve İsa�nın şeriatı değiştirmek için değil de onu geliştirmek için geldiğini belirtmesidir.

MARKOS İNCİLİ

Markos, havari Petrus�un şakirdidir. Pavlus�a birinci seyyahatinde eşlik etmiştir. İskenderiye Hıristiyan Cemaati'nin kurucusudur. İsa ile ilgili bilgilerini Petrus�un vaazlarından öğrenmiştir. İncilini 63-70 yıllarında Roma cemaatının yoğun isteği üzerine yazmıştır. İncil yazarları arasında anlatım kalitesi en düşük olan yazar Markos�dur. Bir çok cümleyi �ve� bağlacıyla bağlayıp geçirir. Sözcük dağarcığı çok küçüktür.

YUHANNA İNCİLİ

On iki havariden biridir. Havarilerin en genç olanıdır. 90-110 tarihleri arasında Efes ya da Antakya�da yazdığı tahmin edilmektedir. Yuhanna, İsa�nın öğretisini mistik bir şekilde anlatır. Örneğin girişteki ilk cümlesi �önce söz vardı� çok tartışmalar yaratan, bir çok değişik yoruma götüren bir cümledir. İsa�nın mucizelerinden çok az söz eder. Sadece yedi tanesinden. Felsefi olarak yeni Platonculukla yakınlığı göze çarpmaktadır.

Yuhanna İncili özellikle İsa�nın tanrılığına vurgu yapar. Bir çok yorumcu İsa�nın tanrılığını kabul etmeyenleri ikna etmek için yazıldığını düşünmektedir.